Türk Ticaret Kanununun 23/1-c maddesi uyarınca ; “ Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içerisinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içerisinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa haklarını korumak için durumu satıcıya ihbarla yükümlüdür.
Diğer durumlarda TBK’nun 223/2. maddesi uygulanır.” Borçlar Kanununun 223/2. maddesinde ise “alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse satılanı kabul etmiş sayılır.” Hükmüne yer verilmiştir.
Aşağıda ki Yargıtay kararında görüldüğü üzere süresinde yapılmayan ayıp ihbarı davanın reddi sebebidir.
Ticaret Kanunu
5. Ticari Satış ve Mal Değişimi
MADDE 23- “…c) Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda, Türk Borçlar Kanununun 223 üncü maddesinin ikinci fıkrası uygulanır.
Borçlar Kanunu
4. Gözden geçirme ve satıcıya bildirme
a. Genel olarak
MADDE 223– Alıcı, devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır. Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak, satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması hâlinde, bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmelidir; bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır.
https://emsal.yargitay.gov.tr/VeriBankasiIstemciWeb/yeniTasarim/index.jsp
19. Hukuk Dairesi 2016/1974 E. , 2016/15653 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Davacı vekili, müvekkilinin davalıdan 07/08/2012 tarihinde bir kısım elektronik eşya satın aldığını, malların ayıplı çıktığını durumun davalıya bildirildiğini, ödenen bedelin iade edilmediğini ileri sürerek 11.000 TL alacağın tahsilini talep ve dava edinmiştir.
Davalı vekili, satım konusu mallarda ayıp bulunmadığını ve süresi içinde bir ayıp ihbarı da yapılmadığını beyan ederek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, benimsenen bilirkişi raporuna göre satım konusu 5 adet cihazın arızalı olduğu ve davalının bunları garanti kapsamında onarması gerektiği bir cihazda ise ayıp bulunmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle, bir cihaz yönünden davanın reddine, 5 cihaz yönünden ücretsiz onarım yapılmasına karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Dava, ticari satıştan kaynaklanan satıcının ayıplı mal satışından doğan sorumluluğu hukuksal nedenine dayanmaktadır. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 sayılı TTK’nun 23/1-c maddesi uyarınca ; “ Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı 2 gün içerisinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra 8 gün içerisinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa haklarını korumak için durumu satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda TBK’nun 223/2. maddesi uygulanır.”
Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK’nun 223/2. maddesinde ise “alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse satılanı kabul etmiş sayılır.” Hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda davacı dava konusu şarj aletlerini 07/08/2012 tarihinde satın ve teslim aldığını bildirmiş ve 06/11/2012 tarihinde kargo vasıtasıyla ayıp ihbarında bulunduğunu beyan etmiştir. Davacının mesleğinin elektronik tamircisi olduğu da gözetildiğinde satın aldığı malları 6102 sayılı TTK’nun 23. maddesinde öngörülen süreler içerisinde inceleyip varsa ayıp durumunu tespit etmesi mümkün iken bu süreleri geçirdikten sonra kargo yoluyla ayıp ihbarında bulunduğunu beyan etmesi karşısında somut olay bakımından süresinde ayıp ihbarında bulunulmadığının kabulü gerekir. Bu itibarla davanın reddi gerekirken somut olaya uygun düşmeyen gerekçeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıdaki açıklanan nedenle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacının diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına peşin harcın istek halinde iadesine,12/12/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.