TRAFİK KAZASI NEDENİYLE MANEVİ TAZMİNATI HESAPLAMA KRİTERLERİ (Yargıtay Kararı)

“…Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli ve tarafların kusur durumu da gözönünde tutularak, (818 sayılı BK’nun 47. maddesi) 6098 sayılı B.K.’nun 56.maddesindeki özel haller dikkate alınarak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K’nun 4.maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nesafete göre hükmedeceği öngörülmüştür…”

17. Hukuk Dairesi         2016/9801 E.  ,  2017/6968 K.
“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ile davalı … vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R-
Davacı vekili dava dilekçesinde; 13.06.2003 tarihinde davalı …’nin… plaka sayılı minibüsü ile öğrenci taşırken köyde bulunan bakkal dükkanının önüne arabasını park edip beklerken, müvekkili…’ın bakkal dükkanına gitmek üzerine yolun karşısına geçmek istediği sırada davalı …’in sevk ve idaresindeki … plaka sayılı minübüsü ile müvekkiline çarparak 25 gün iş ve güce mani hal teşkil ettiği ve bu yaralanmadan dolayı sağ ayağının tüm parmaklarının kaybına bağlı olarak uzuv kaybı oluşturacak şekilde yaralandığını, davalılar hakkında … Asliye Ceza Mahkemesinin 2003/576 esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, yargılamada davalıların herbirine 2/8’er olmak üzere 4/8 kusur verildiğini, söz konusu kararın Yargıtayca onandığını, kaza sonucunda müvekkili…’ın sağ ayak tüm parmaklarını kaybettiğini, sağ bacağının kısaldığını, vücudunda ameliyatlara bağlı olarak kalıcı izler oluştuğunu, müvekkili … ve…’ın mağdur…’ın kardeşleri, …. ve …’ın ise mağdurun anne – babası olduğunu, söz konusu kaza sebebi ile
müvekkili…’ın anne ve babası ile kardeşlerinin de derin üzüntü yaşadıklarını, ayrıca anne babasının da destekten yoksun kaldıklarını, davalılardan …’in araç maliki olduğunu açıklayarak müvekkili… için 25.000 TL manevi, 1.000 TL destekten yoksun kalma tazminatı, … ve … için ayrı ayrı 10.000’er TL manevi, 1.000’er TL destekten yoksun kalma tazminatı, …. ve … için 2.500’er TL manevi tazminat olmak üzere toplam 53.000 TL tazminatın fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen (davalı … şirketlerinin poliçedeki sorumluluk miktarı ile sınırlı olmak üzere) tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili, cevap dilekçesinde; kaza tarihi itibariyle müvekkilinin söz konusu araç ile malik veya işleten olarak hiçbir bağlantısının olmadığını, kazaya karışan aracın kazadan önce noterden tanzim edilmiş satış sözleşmesi ile bir üçüncü kişiye satılması sebebi ile meydana gelen kazadan satan kişinin herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını açıklayarak davanın husumet nedeni ile reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili, cevap dilekçesinde; kazanın öğrenci taşırken olmadığını, kaza ile müvekkilinin hiçbir ilgisinin olmadığını, kaza anında müvekkilinin aracının durmuş vaziyette olduğunu, mağdurun müvekkiline ait araca binmeden bakkala uğramak istediği sırada meydana geldiğini, kazanın bu şekilde oluşmasına rağmen çocuğa çarpan araç ile kazada hiç etkisi olmayan müvekkiline aynı oranda kusur verilmesinin adalete ve hakkaniyete aykırı olduğunu, ayrıca davanın zamanaşımına uğradığını açıklayarak davanın reddini istenmiştir.
Davalı … vekili, cevap dilekçesinde; şirket merkezinin bulunduğu yer itibariyle dosyanın yetkili … Mahkemelerine gönderilmesini istemiş, ayrıca müvekkili şirket tarafından… palaka sayılı araca ait düzenlenmiş trafik poliçesine rastlanmadığını, bu sebeple davaya ilişkin herhangi bir sorumlulukları bulunmadığından davanın husumet yönünden reddini istediğini belirtmiştir.
Davalı … şirketi vekili, cevap dilekçesinde; müvekkili sigorta şirketine önce … plakalı aracın sigortalandığını, daha sonra zeyilname ile poliçenin … plakalı vasıta adına yapıldığını, bu sebeple müvekkilinin sigorta şirketine… plakalı
aracın sigortalı olmadığını açıklayarak müvekkili şirket hakkında açılmış davanın husumet nedeni ile reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili, cevap dilekçesinde; müvekkilinin kazadan sonra davacıların köyüne ziyarete gittiğini,….’ın…’de hastanede bulunduğu sırada ziyaret için aracılar gönderdiğini, davacının müvekkilini ve bu şahısları kabul etmediğini, ayrıca müvekkilinin yardım teklifinin de davacı tarafça kabul edilmediğini, cismani zarar görenin davacılardan sadece… Parasız olduğunu, bu sebeple diğer davacıların manevi tazminat talep etme haklarının bulunmadığını ve talep edilen tazminat miktarlarının çok yüksek olduğunu açıklayarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller ve hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda, davanın kısmen kabulü ile; davalı … hakkındaki davanın feragat nedeniyle reddine, davalı … Şirketi hakkindaki davanın husumet nedeniyle reddine, davacılar … ve …’ın maddi tazminat isteklerinin reddine, davacı… için belirlenen 16.899,11 TL maddi tazminattan zamanaşımı ve kusur oranı dikkate alınarak hesaplanmış olan 8.449,55 TL maddi tazminatın; 1.000,00 TL kısmından davalılar … ve …’in, 8.449,55 TL kısmından da davalı … sorumlu olmak üzere toplamda takdir olunan 8.449,55 TL maddi tazminatın yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen bu davalılardan alınarak velayeten davacılar … ve …’a verilmesine, davalılar… ve… için yasal faizin olay tarihi olan 13/06/2003 tarihinden itibaren, davalı … için yasal faizin dava tarihi olan 15/04/2005 tarihinden itibaren başlamasına, belirlenen tazminatın davalılar … ve … bakımından 1.000,00 TL’den fazla olan kısmının zamanaşımı nedeniyle reddine, ıslahla istenen fazlaya ilişkin talebin de reddine, davacı… için takdir olunan 20.000 TL manevi tazminatın da olay tarihi olan 13/06/2003 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve …’ten alınarak velayeten davacı anne babasına verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine, diğer davacıların manevi tazminat isteklerinin reddine, dair karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve davalı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Mahkemece toplanıp değerlendirilen delillere, özellikle, oluşa ve dosya içeriğine uygun olarak düzenlenen ceza dosyasında mevcut uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre,davalı … vekilinin tüm ve davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli ve tarafların kusur durumu da gözönünde tutularak, (818 sayılı BK’nun 47. maddesi) 6098 sayılı B.K.’nun 56.maddesindeki özel haller dikkate alınarak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K’nun 4.maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nesafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Belirtilen hususlar dikkate alındığında, olay tarihi, olayın meydana geliş şekli, mağdurun yaşı ve tarafların kusur durumu dikkate alındığında davacı … ve … için manevi tazminat verilmemesi doğru görülmemiş, davac… için takdir olunan manevi tazminat miktarının az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı … vekilinin temyiz itirazlarının ve davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile, 2 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 19.06.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.